Historia i czasy najnowsze Biblioteki Publicznej w Bytomiu Odrzańskim (1947-2018 r.)

Na temat powojennej historii bibliotek w Bytomiu Odrzańskim posiadamy niewiele dokumentów. W archiwum biblioteki wojewódzkiej znajdujemy karty rejestracyjne Biblioteki Gminnej założonej w 1947 r., a rok później Biblioteki Miejskiej. W 1955 r. biblioteka gminna przeniesiona została do Wierzbnicy. Przez wiele lat książnicą kierowała Janina Jarosz, repatriantka z Równego, córka Hallerczyka. Biblioteka posiadała dziewięć punktów bibliotecznych w pobliskich wsiach. Od 1968 r. bibliotekę prowadziła Leokadia Walas, a w 1979 r. włączono placówkę do biblioteki miejskiej i odtąd funkcjonuje jako biblioteka miejsko-gminna z siedzibą w Bytomiu Odrzańskim.

Biblioteka miejska była kierowana przez Kazimierę Łukaczyńską, Helenę Ławrowską, Bolesławę Poteruchę, Wandę Rajchel . W 1979 r. połączonymi placówkami kierowała Leokadia Walas. W kryzysowym 1992 r. zlikwidowano punkty biblioteczne, oddział dla dzieci prowadzony przez Elżbietę Szubę, pracę straciła Marlena Pudelska. Niedoinwestowana biblioteka wegetowała przez kilka lat. Przełom stulecia był dla biblioteki okresem przemian. Na emeryturę po 31 latach pracy odeszła Leokadia Walas. Biblioteka została przeniesiona z ratusza do wyremontowanych pomieszczeń po budynku gospodarczym przy szkole na ul. Kożuchowskiej. 5 października 1999 r. dokonano otwarcia Biblioteki Publiczno-Szkolnej, której księgozbiór liczył 10 000 woluminów. Obsada nowej biblioteki była dwuosobowa: kierowniczka Janina Czechanowska i młodszy bibliotekarz (początkowo Monika Wolna, później Żaneta Hajzler, Maria Werner obecnie Lucyna Warias). W 2018 roku Janina Czechanowska przeszła na emeryturę, a opiekę na d biblioteką przejęła Bożena Romańska. W nowych pomieszczeniach uporządkowano księgozbiory i katalogi, wznowiono prenumeratę czasopism, znacząco wzrósł zakup nowości. Sprzęt komputerowy umożliwił bezpłatny dostęp użytkowników do Internetu. Do dyspozycji czytelników są ksero, drukarki i skaner.

W czytelni stworzono Galerię „Pod regałem”, gdzie wystawiają swoje prace miejscowi twórcy, a także profesjonalni artyści. W 2005 r. Rada Miejska podjęła decyzję o oddzieleniu biblioteki publicznej od szkolnej. 21 stycznia 2006 r. utworzono Bibliotekę Publiczną, której dyrektorką została Janina Czechanowska. W 10-tym roku kierowania biblioteką przez Janinę Czechanowską, księgozbiór książnicy zwiększył się 2-krotnie do 20 000 woluminów. Czytelnikiem biblioteki jest co czwarty mieszkaniec gminy, a jej użytkownikiem co trzeci. Od 2006 r. biblioteka jest skomputeryzowana, katalogi są dostępne w formie elektronicznej. Biblioteka wspiera kulturę i czytelnictwo. Dzieci i dorośli czytelnicy mają okazję spotykać się, dyskutować, zadawać nurtujące pytania, ale i usłyszeć odpowiedzi od ulubionych autorów.

W bibliotece można było spotkać m. in. Wandę i Ewę Chotomską, Martę Fox, Marcina Wolskiego, Małgorzatę Kalicińską, Zofię Mąkosę, Hannę Cygler, Joannę Olech, Andrzeja Marka Grabowskiego, a nawet z białoruskiego pisarzem Andreja Chadanowicza. Dwukrotnie, przy pełnej sali, spotykaliśmy się z Marią Sidorską-Ryczkowską autorką „Stacyjki na wschodzie i zachodzie” rozpoznawanej jako Bytom Odrzański. Mają tu miejsce przeróżne wystawy. Swoje prace plastyczne prezentował Jakub Petejko, i bytomski Nikifor Stanisław Malarz, dziane cudeńka panie z Czwartkowych Splotów, fotografie Adam Szewczykowski, Władysław Kowalski, wystawy historyczne i regionalne Muzeum Miejskie w Nowej Soli i inne. Przy bibliotece przez wiele lat działał dziecięcy Klub Miłośników Książki, dbający o bibliotekę i pomocny przy organizacji imprez, którego członkiem był autor filmu Mateusz Stachowiak.
W bibliotece działały trzy Dyskusyjne Kluby Książki dla uczniów szkoły podstawowej, gimnazjum i dorosłych. DKK pozwalają na zgłębianie literatury w gronie rówieśników i ożywianie czytelnictwa. Każdy z klubów spotyka się od kilku lat raz w miesiącu by omówić wcześniej przeczytaną książkę. Oprócz wystaw i wernisaży w Galerii „Pod regałem”, w bibliotece powstał Klub muzyczny „Znikający kot”. Regularnie muzykowali dla bytomskiej publiczności uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej I st. z Nowej Soli, a hitem był dwukrotny występ legendarnego lidera SBB Józefa Skrzeka.

Biblioteka nie ogranicza się do czterech ścian, wychodzi poza swój próg. Zorganizowała prezentację Gminy Bytom Odrzański w salach wystawowych biblioteki wojewódzkiej w Zielonej Górze. Na bytomskim Rynku odbyły się Lubuskie Spotkania z Młodymi Czytelnikami w ramach akcji „Z książką na walizkach”. W trakcie obchodów 900-lecia miasta dyrektorka czytała na Rynku legendę o bytomskim zamku. Książnica wspierała działania osób aktywnych, na swoim koncie ma średniometrażowy film fabularny „Klucz” nakręcony przez lokalną grupę filmową, nad którą objęła opiekę.

W 2009 r. biblioteka pozyskała fundusze z Ministerstwa Kultury na remont i rozbudowę. Teraz możemy się cieszyć większą przestrzenią i estetyką. Biblioteka wyrosła na prężną placówkę dostarczającą swoim użytkownikom atrakcyjnych form spędzania czasu.